Basi, ndapita...

En nu is het dan echt zo, de laatste dagen in Malawi zijn ingegaan. Na talloze keren mijn verblijf in Malawi te hebben verlengd, ga ik volgende week dan toch echt een keertje richting Botswana. Ik weet nog niet precies wanneer, maar het zal niet lang meer duren.

Laatste tijd in Mua
De laatste weken in Mua zijn voorbij gevlogen. Ik was elk moment van de dag in de weer met de kinderen, of het nu ging om bellenblazen vullen, netball spelen, springtouwen of helpen met studeren voor de examens.. Soms werd ik een beetje gek en wilde ik een minuutje rust, maar dat was helaas onmogelijk. En toen was het ineens al tijd voor mijn afscheidsfeest! Met z’n allen de kapel gepoetst en versierd met tientallen ballonnen. Iedereen had zich gewassen, haren gekamd en de mooiste kleren aan. Het was een groots feest met fanta, brood, koekjes, lollies en homemade wine voor de de (mannelijke) leraren. Een gebed door Mr. Msoka waarin ik werd bedankt voor mijn inzet in Preschool, een lieve speech van Sister Matilda in simpel Chichewa, zodat ik alles kon verstaan en een ellenlange speech van de headmaster over hoe fantastisch ik wel niet ben, maar waarin hij zich ook verontschuldigde voor het feit dat er soms misschien dingen zijn gebeurd waar ik het niet mee eens ben. Een beetje te laat….
Dans- en drama optredens van veel kinderen en nog cadeautjes van Mr. Gama en Mr. Manda. Natuurlijk werd van mij ook een korte speech verwacht, waarin ik voornamelijk de leraren in Preschool en de kinderen heb bedankt. Het was een fantastische middag, met een bitter einde… De leraren eisten de lollies van de kinderen op en gingen naar huis met hun zakken vol lollies, waardoor de kids met lege handen zaten. Tsja, dat kenmerkt de situatie in Mua….

Koen en Hannah in Malawi
En toen kwam er alweer bezoek! Samen met Koen en Hannah nog even de toerist uitgehangen in Malawi. Natuurlijk bij Mitress en Sydney geweest en een korte stop in Mua, maar vooral genoten van het mooie Cape Maclear, Zomba en de Mulanje Mountain beklommen. Dat laatste was nog niet zo gemakkelijk. Met handen en voeten omhoog klauteren over de steile en soms glibberige rotsen, en glijdend op je billen weer naar beneden. Het was een leuke uitdaging en ondanks de spierpijn, kapotte broeken en schoenen was het geweldig! Daarna nog even in de enige echte stad in Malawi (Blantyre) rondgehangen en gister ben ik weer in Lilongwe aangekomen. De laatste dagen mag ik genieten van de tijd bij mijn ‘Malawian family’.

Een nieuw thuis
Misschien voel ik me gewoon snel ergens thuis, maar na Nederland en Uruguay heb ik in Malawi een 3e thuisland gevonden. Het is moeilijk te beschrijven hoe fijn het is om in een land als Malawi te wonen. Het wordt niet voor niets  “the warm heart of Africa” genoemd. Nu heb ik dat natuurlijk letterlijk kunnen ervaren door in het bloedjehete Mua te wonen, maar natuurlijk gaat het om de warmte van de mensen. Ik heb 6 maanden lang mogen genieten van de vriendelijkheid, behulpzaamheid, liefde en vrolijkheid van de mensen in Malawi. Ook al heb ik erg veel zin om te gaan reizen, ik had graag langer willen genieten van dit land.

Er zijn zoveel dingen die ik ga missen. Het zijn voornamelijk kleine dingen, zoals de bizarre geluiden van de dove kinderen, de talloze knuffels van de kids en zusters na een dag/weekendje weg te zijn geweest, de schaterlach van Odetta en haar moeder, de verliefde blik van Julius, de ‘ohooo, ahaaa ‘-reacties van de Malawianen (snap je alleen als je in Malawi bent geweest), de hartelijkheid van de familie Kabwadza en zelfs de deuntjes van Radio Maria tijdens het eten…
Ik heb erg veel geleerd van de leraren in Preschool en denk dat dat wederzijds is. We hebben onze kennis en vaardigheden gedeeld en samen de lessen een stuk interessanter en creatiever gemaakt. Ook al vond ik het soms moeilijk en is een carriere als juf echt niet voor mij weggelegd, ik heb ontzettend genoten van het lesgeven in Preschool 1 (en 2). Ik heb de kinderen veel stapjes zien maken, niet alleen in hun spraak, schrijven, rekenen en tekenen, maar juist ook in de dingen waar ik op heb gefocust. Het samenspelen met andere kinderen, zelfvertrouwen opkrikken en het slaan, schoppen, spugen en stelen verminderen. Daarnaast werd ik altijd erg gelukkig van het individuele werken met een aantal kinderen. De special-needs kinderen geven mij altijd zoveel energie, en het was leuk en leerzaam om beetje bij beetje aan deze specifieke doelen te werken.

Het simpele leven in Malawi is heerlijk. Het gebrek aan water heb ik nooit vervelend gevonden en ook zonder electriciteit gaat alles gewoon gemakkelijk door. Ook al had ik geen seconde rust met al die kinderen om me heen, het was heerlijk om zoveel helpende handen om me heen te hebben. Met z’n allen bij de waterpomp, elkaar helpen met spullen dragen en altijd iemand om mee te kletsen/gebaren. Ik ga het erg missen dat ik straks mijn wekker moet zetten, en niet meer wakker word van de geluiden van de kinderen die zijn begonnen met water halen en de compound vegen.

Natuurlijk zijn er ook dingen die ik graag achter me laat,
De vele vechtpartijen en huilende kinderen, waar de zusters of leraren niets aan deden. Het straffen van de kinderen door ze keihard met een stok te slaan (het ergste was als de oudere kinderen het moesten doen in opdracht van de zusters), de luie leraren die het liefst zo min mogelijk lesgeven of gewoon wegblijven, de ondraaglijke hitte af en toe, de nsima 2x op een dag, de gevaarlijke rijdende en bezopen minibus-chauffeurs en de nutteloze telefoongesprekken met Malawiaanse mannen die met je willen trouwen.

De corruptie laat ik uiteraard graag achter me, maar met pijn in mijn hart over hoe het straks verder  zal gaan in Mua. Het heeft duidelijk geholpen dat ik de boel een beetje in de gaten kon houden en dat ik de zusters en leraren bestookte met irritante vragen die ze niet beantwoordden: “Waar gaat dat geld naartoe, hoeveel kost dat, waarom doen jullie dit zo?”

De corruptie die je overal ziet is erg frustrerend. Malawi is onlangs uitgeroepen tot het armste land van de wereld, en het is te belachelijk voor woorden als je ziet wat de president en zijn vriendjes verdienen. Geld dat gedoneerd wordt vanuit het Westen, komt nauwelijks terecht bij de mensen die het nodig hebben. Alles wordt van bovenaf in eigen zak gestoken en opgemaakt aan bijvoorbeeld bier en nutteloze tripjes met de auto, zoals in Mua. Waar de zusters het geld laten blijft een raadsel, maar ik denk dat de familie van de Mother Superior geen honger hoeft te lijden. Onvoorstelbaar hoeveel kwachas zij wegsluist. Ik had toch een heel ander beeld van nonnen voordat ik naar Mua vertrok, maar het toegewijde, eerlijke, lieve en zorgzame zusterbeeld is voorgoed van de baan. Het lastige is dat iedereen z’n mond houdt, omdat ze bang zijn hun baan te verliezen of af en toe ook wat geld of drank toegestopt krijgen. De kwetsbaren, zoals de dove kinderen, zijn de dupe…
Ik weet nog zo goed dat ik niet de Sinterklaas wilde spelen in Malawi, maar dat is niet helemaal gelukt. Het was gewoon te ‘gevaarlijk’  om het geld of spullen aan anderen te geven. Het is onduidelijk wie je kunt vertrouwen, dus dan deed ik liever alles zelf, zodat ik zeker wist dat de spullen bij de kinderen terecht kwamen. Het is erg naar om het op die manier te moeten doen, maar na al die verhalen van anderen waarbij het mis is gegaan, wilde ik het zekere voor het onzekere nemen.
Ik heb me soms erg machteloos en verdrietig gevoeld, maar denk dat ik heb gedaan wat ik kon om ervoor te zorgen dat de situatie voor de kinderen werd verbeterd. Ook al prijst iedereen me steeds de hemel in, “Chimwemwe, you are different. You are a real Malawian. You are always taking care of us. You are the most dedicated person we have ever met. You are never tired, always happy, friendly and helpful. You never complain. You are not a bug-biting person…”, ik weet dat er flink over me geroddeld werd, omdat ik altijd alleen maar aan de dove kinderen denk. Tsja, het spijt me totaal niet dat ik zo ‘egoistisch’ ben. Ik zou het de volgende keer weer op deze manier doen. De afgelopen tijd is ‘I am here for the children’ een van de meest gebruikte zinnen geworden.

Natuurlijk heb ik niet alleen Mua gezien. Ik heb ontzettend genoten van de mooie plekjes die Malawi te bieden heeft. Tijdens mijn tripjes heb ik veel leuke andere reizigers ontmoet, fijne vriendschappen gesloten en alle mogelijke manieren van openbaar vervoer gebruikt. Malawi is een prachtig land en erg gemakkelijk om rond te reizen, met name vanwege de behulpzame en vriendelijke bevolking. Ik raad iedereen aan om een vakantie naar Malawi te boeken. Het is ‘Real Africa’, met prachtige natuur en het geweldige Lake Malawi,  en het is ook nog eens goedkoop!

Ik weet zeker dat ik Malawi niet voorgoed gedag hoef te zeggen, want ik kan wel zeggen dat ik een beetje verliefd ben geworden op dit mooie land met zijn mooie mensen…..
Nu is het echter tijd voor een nieuw avontuur!